Enkeldistorsie
Klachten en oorzaken
Acute enkeldistorsies (of enkelverstuikingen) zijn frequent optredende blessures. Meestal kantelt de enkel hierbij naar binnen toe. Hierbij geraken de gewrichtsbanden (ligamenten) aan de buitenzijde van de enkel beschadigd of zelfs volledig gescheurd. In sommige gevallen kan een enkeldistorsie beschadiging van de ligamenten aan de binnenzijde van de enkel veroorzaken.
Oorzaken
Enkeldistories kunnen voorkomen tijdens de gewone, dagelijkse activiteiten.
Vaak voorkomende oorzaken zijn:
- een misstap op een ongelijke ondergrond
- een val
- stevige duels, fout neerkomen na een sprong of slecht vallen bij sporten zoals voetbal, volleybal ...
Bijkomende risicofacturen voor een enkeldistorsie zijn eerdere enkeldistorsies, standafwijkingen van de achtervoet, spierzwakte of neurologische afwijkingen.
Klachten
Onmiddellijk na een enkeldistorsie kunnen er milde klachten aanwezig zijn zoals vage pijn en zwelling aan de buitenzijde van de enkel met nog steeds de mogelijkheid om de (sport)activiteiten verder te zetten.
Bij meer forse enkeldistorsies kan er sprake zijn van een enorme zwelling rond de enkel met tevens uitgesproken blauwverkleuring, pijn bij steunname en mobilisatie van de enkel. In het laatste geval is het soms erg moeilijk om op basis van klachten alleen uit te maken of er al dan niet bijkomend een breuk is opgetreden rond het enkelgewricht of in de voet en dient een controle radiografie te gebeuren.
Behandelingen
Onmiddellijk na het ongeval
PRICE (bescherming, rust, ijs, drukverband en elevatie)
- Protectie is belangrijk om verdere schade te vermijden. Verder stappen bij een enkelverstuiking maakt de toestand erger en zorgt voor een vertraagde of moeilijke genezing en kan blijvende problemen veroorzaken.
- Rust is nodig om de genezing op gang te laten komen. Krukken zijn dan aangewezen.
- IJs (ijs, cold pack of een zakje bevroren erwten in een handdoek) is zinvol om de pijn en zwelling onder controle te krijgen.
- Compressie met een steunverband helpt zwelling te beperken en vermijd pijnlijke bewegingen. Dikwijls is ook een gipsverband aangewezen om de genezing mooi op gang te laten komen.
- Hoogstand wordt vaak vergeten maar is belangrijk. Plaats je voet hoger dan de knie. Dit helpt de enkel en voet te ontzwellen en vermijd bijkomende zwelling.
Na de acute fase en een grondige evaluatie
- Een beschermende brace
- Gebruik krukken tot je in staat bent om te stappen zonder manken.
- Kinesitherapie
- In eerste instantie richten we ons op het behoud van een goede mobiliteit van het enkelgewricht.
- Nadien werken we geleidelijk aan op kracht. Hierbij gaat er specifieke aandacht naar de spieren aan de buitenzijde van de enkel.
- In de laatste fase besteden we aandacht aan de proprioceptie. Dit is het ontwikkelen van de juiste reflexen om de enkelstabiliteit tijdens het stappen en lopen te bewaren.
Nazorg
De duur van het herstel na een enkeldistorsie is moeilijk te voorspellen. Dit varieert van een maand tot een jaar. Studies tonen aan dat ook medische beeldvorming (echografie, MRI scan) geen waarde heeft in het voorspellen van het herstel. Toch is het soms nuttig om bijkomende beeldvorming te verrichten indien de klachten aanhouden, om bijkomende problemen zoals bijvoorbeeld een kraakbeenletsel op te sporen.
Bij aanhoudende zwelling en irritatie kan het nodig zijn een lokale infiltratie toe te dienen met een ontstekingswerend middel, of indien een overdadige herstelreactie van de ligament leidt tot blijvende irritatie van het enkelgewricht, kan een kijkoperatie van de enkel noodzakelijk zijn.
Een zeer kleine groep patiënten hervalt ondanks adequate behandeling en maakt opnieuw enkeldistorsies door. In dit geval is er sprake van enkelinstabiliteit.
Deel op