Orthopedie - rug en nek

Wat is lumbale spinaal stenose?

Voor de beschrijving van spinaal stenose ontleden we het woord.

• SPINAAL = verwijst naar de wervelkolom
• STENOSE = verwijst naar een vernauwing van een kanaal

Dit is dus een vernauwing van het wervelkanaal of van het wervelgat waarin het ruggenmerg ligt en van waaruit de zenuwwortels vertrekken. Spinaal stenose gaat dus vaak gepaard met een verhoogde druk op de zenuwen.

Lumbale spinaal stenose is spinaal stenose ter hoogte van de lendenwervels of de lage rug.

Wat zijn mogelijke oorzaken?

• Bij verschillende patiënten is zo’n vernauwing aangeboren.
• Artrose in de rug kan echter ook spinaal stenose veroorzaken.

Wat zijn de klachten?

De vernauwing op zich veroorzaakt geen klachten. Het zijn de geklemde zenuwen die de symptomen veroorzaken.

Bij spinaal stenose ter hoogte van de lendenwervels kunnen volgende symptomen aanwezig zijn:

• Pijn ter hoogte van de lenden (lage rug)
• Uitstralingspijn vanuit de rug naar één been of beide benen
• Krachtsverlies ter hoogte van één been of beide benen
• Gevoelloosheid of tintelingen ter hoogte van één been of beide benen.
• Nachtelijke krampen

Wat zijn de behandelopties?

Niet-chirurgische behandeling

Dit onderdeel beschrijft een aantal niet-operatieve behandelingen. Ze helpen niet optimaal bij ernstige spinaal stenose.

• Pijnstillende en ontstekingsremmende medicatie.
  • Medicatie om ontsteking tegen te gaan om zo zwelling en pijn tijdelijk te onderdrukken.
• Fysiotherapie: 
  • Kinesitherapie: bewegingsoefeningen gericht op het verstevigen van de spieren rond de wervelkolom en het optimaliseren en controleren van de flexibiliteit.
  • Ergotherapie: aanleren van rugvriendelijke houdingen en bewegingen om het dagelijks functioneren te handhaven of te verbeteren.
  • Je kan je hiervoor richten tot de rugschool.
• Gebruik van een rugkorset
  • Indien kinesitherapie niet mogelijk is, kan je een rugkorset dragen. Dat korset biedt steun aan de wervelkolom en kan het levenscomfort verbeteren.
• Epidurale infiltratie
  • Tijdelijke pijnverlichting door een inspuiting ter hoogte van de vernauwde zone.

Chirurgische behandeling

De arts zorgt voor een spinaal decompressie via operatie. 

We overwegen een operatie pas als:

• niet-operatieve technieken niet meer werken of onvoldoende effect hebben.
• er sprake is van
  • zwakte en gevoelloosheid ter hoogte van de benen
  • er serieuze beperkingen zijn in het dagelijkse functioneren
  • er nachtelijke krampen en pijn zijn

Artrose of gewrichtsslijtage is een aandoening die vooral voorkomt bij oudere mensen. Bij artrose in de rug kunnen de ligamenten verdikken en harder worden, doornachtige uitsteeksels ontstaan op wervels, tussenwervelschijven dunner worden,.. Kortom, elke wijziging van de normale wervelkolom kan een vernauwing van het wervelkanaal of van het wervelgat veroorzaken.

Een discushernia is een uitstulping van de tussenwervelschijf. Zo’n tussenwervelschijf bevindt zich tussen elke wervel en dient als schokdemper.

Wat zijn mogelijke oorzaken?

Er zijn verschillende oorzaken van een discushernia. Zo kan trauma, herhaaldelijke stress en slijtage aan de oorsprong liggen. Het komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen vooral ter hoogte van lendenwervel 4-5 of lendenwervel 5 en sacrale wervel 1. 

Wat zijn de klachten?

De meest frequente symptomen zijn:

• rugpijn
• verminderde beweeglijkheid
• pijn
• gevoelloosheid
• tintelingen ter hoogte van de onderste ledematen
• moeilijkheden bij het stappen

De symptomen nemen toe bij staan, wandelen, bukken en hoesten. Bij rust verminderen de klachten.

Wat zijn de behandelopties?

• In de acute fase is een klinisch onderzoek nodig. Op basis van dit klinisch onderzoek kunnen we de hoogdringendheid van de behandeling bepalen.
  • Bijvoorbeeld bij plotse incontinentie moet de arts zo snel mogelijk opereren.
  • In alle andere gevallen starten we met medicatie (NSAID’s) en kinesitherapie.
• Indien na zes weken de symptomen niet verdwenen zijn, kan de arts een epidurale infiltratie voorstellen.
• Indien de beenpijn blijft aanhouden wordt een operatie voorgesteld. Bij deze operatie gaat men de druk op de zenuw wegnemen door de uitstulping van de tussenwervelschijf te verwijderen. Fusie bij deze diagnose is meestal niet aan de orde tenzij er bovendien symptomen zijn van spinale instabiliteit.

Resultaten

De meeste patiënten zijn goed geholpen met de niet-chirurgische behandeling. Binnen de 7 à 10 dagen zijn de symptomen significant gedaald. De helft van de patiënten zou opnieuw werkbekwaam zijn binnen de 6 weken.

Epidurale infiltratie kan op lange termijn voor ongeveer 50% van de patiënten de beenpijn opheffen. Voor de chirurgische behandeling zal 90% van de beensymptomen verdwenen zijn.

Complicaties

Voor de niet-chirurgische behandeling kunnen er complicaties optreden met betrekking tot de medicatie. Zo zijn de meest voorkomende complicaties bij NSAID’s gastro-intestinale problemen zoals bloeding, diarree, buikpijn ...

Mogelijke chirurgische complicaties zijn infectie, ontsteking op het bot, opnieuw het ontstaan van een hernia, aanhoudende beenpijn, rugpijn. Deze complicaties zijn echter zeldzaam.